The Korea Noodle Tour: The Korea JoongAng Daily Introduces the Nation’s Best Noodle Places
Kore Eriştesi Turu: Kore JoongAng Daily Ulusun En İyi Erişte Mekanlarını Tanıtıyor
![[Resim: WDmYn8.jpg]](https://i.hizliresim.com/WDmYn8.jpg)
Bir eriştenin tanımlayıcı özelliği uzunluğudur. Çinliler ve Koreliler benzer şekilde doğum günlerinde ve düğünlerde erişte servis ederler. Bu, uzun bir ömür veya evlilik için gerçekleştirilen bir çeşit ritüeli sembolize ediyor.
Eriştenin tarihi de uzundur. 4.000 yıl önce Çin’de ortaya çıkarak en nihayetinde dünyaya yayılmıştır. Kore’de yöresel lezzetler, tarımsal kısıtlamalar ve hatta savaş eşsiz bir erişte kültürü yarattı. Ayrıca erişteler yeni yeni Japonya'nın ramen’i ya da Vietnam'ın pho’suyla aynı düzeyde tanınır olsa da, Kore'nin genel olarak soğuk prestiji dik bir yokuş üzerinde. Özellikle muhteşem sığır etinden veya iştah açıcı hamsiden yapılan et suyu gibi eşsiz özelliklerinden dolayı, küresel tatların eriştelere yetişmesi yalnızca zaman meselesi, kimchi’nin içeriğinden bahsetmeyelim bile.
Ayrıca üzerinde buz parçalarının yüzdüğü soğuk et suyuyla servis edilen erişteler kimin ilgisini uyandırmaz ki?
8. yüzyılda Silla Hanedanlığının (M.Ö.57 - M.S.935) Budist keşişleri araştırma yapmak ve eğitim vermek için Çin’in Tang Hanedanlığı’na gittiler. Bu keşişler Çin’de yaygın olan buğday unundan yapılan erişte tarifleri gibi yeni fikirlerle döndüler.
İlk olarak Budist tapınağında bu tarifleri sadece keşişler ve alimler tükettiler. Eriştelerin uzun ömür ve sağlık getirdiklerine inanırlardı. Ancak birçok sıradan insanın erişte yapmak için gerekli zamanı, enerjisi veya kaynakları yoktu. Moğollar karabuğdayı yarımadanın kuzey bölgesine götürdüğü zaman, erişteler gerçek anlamıyla Goryeo Hanedanlığı döneminde (918-1392) popüler olmaya başladı.
Bu zamanlarda en ikonik Kore eriştesi doğdu: naengmyeon (soğuk erişte). İki temel yöresel çeşidi vardı: Pyongyang ve Hamheung. Pyongyang toprağı ve iklimi karabuğday için idealdi, o yüzden Pyongyang naengmyeon’u soğutulmuş dongchimi (turplu kimchi suyu), salamura turp ve kara buğday eriştesi ile yapılırdı. Diğer taraftan Hamheung’un toprağı karabuğdayı desteklemediği için tatlı patates nişastası kullanılırdı. Hamheung naengmyeon’u et suyu kullanmadan baharatlı kırmızı biber sosu ve tatlı patates eriştesi ile yapılırdı. Naengmyeon soğuk bir yemek olsa da, tatlı patates ve karabuğday sonbaharda hasat edildiği ve kış mevsiminde de en taze zamanları olduğu için insanlar naengmyeon’u kışın yerler.
Dongchimi yer altında muhafaza edilir ve kışları da dondurulur. Sonuç itibariyle naengmyeon servis edildiğinde kasenin üzerinde donmuş et suyu parçacıkları yüzerdi. Buzlu et suyu geleneği bugün de devam ediyor. Koreliler yazları terletici sıcaklardan biraz uzaklaşmak istediklerinde bir kase soğuk ve tazeleyici naengmyeon’dan yerler.
Naengmyeon bugün iki şekilde sunuluyor: mul (su) ve bibim (karışık) naengmyeon. Bunlar orijinal Pyongyang ve Hamheung naengmyeonlarının geliştirilmiş versiyonlarıdır. Mul naengmyeon et suyuyla servis edilen baharatsız eriştedir, bibim naengmyeon ise et susuz ve baharatlı eriştedir. Eski ve yeni naengmyeon arasındaki önemli fark günümüz restoranlarının eriştelerinde yüksek oranda nişasta kullanıyor olmalarıdır; patates veya buğday nişastaları karabuğdaydan daha ucuzdur. Bu nişastalı erişte daha sakız kıvamındadır. Geleneksel naengmyeonda, özellikle Pyongyang naengmyeonunda, sert ve taneli bir doku için oldukça yüksek oranda karabuğday kullanılıyor.
Zamanla Kore eriştesinin çeşitliliği katlanarak arttı. Bölgesel mahsullere ve tatlara göre değiştirilen erişteler geniş bir menü oluşturdu. Ek olarak Kore’nin çatışma dolu tarihi ulusun en sevilen bazı yemeklerinin ortaya çıkma sebebidir.
1950-53 Kore Savaşı bitip mülteciler liman şehri Busan’a akın ettiğinde Amerikan askerleri ile Koreli siviller arasında gerçekleşen alışverişler, geleneksel karabuğday eriştesi veya tatlı patates eriştesi yerine Amerikalıların getirdiği buğday kullanılarak yapılan bir naengmyeon türü olan mil (buğday) myeon’u doğurdu. 20. yüzyılın başlarındaki Japon işgali sırasında Koreliler, Japon/Çin chanpon eriştesini benimsemiş ve acı toz biberi ve acı biber yağını ekleyerek kendi versiyonlarını yapmışlar. Belki de bugün Kore’deki en popüler erişte türü, Pekin’in siyah fasulye (zhajianmian) soslu eriştesinin bir çeşidi olan jajangmyeon’dur.
Önümüzdeki 52 hafta boyunca Korea JoongAngDaily okuyucularını bir Kore Eriştesi Turuna çıkararak her Cuma onlara Kore’deki en iyi erişte restoranlarını tanıtacak. Kore Eriştesi Turu geniş çaplı, iştah açıcı ve uzun süreli olacak.
![[Resim: aYmEDQ.jpg]](https://i.hizliresim.com/aYmEDQ.jpg)
Türlü türlü seçenek
Naengmyeon: Genellikle karabuğday veya tatlı patates nişastasından yapılan soğuk erişteler dilimlenmiş sığır eti, turp turşusu ve soğutulmuş dongchimi (turplu kimchi suyu) ile (mul naengmyeon) ya da çiğ balık veya dilimlenmiş sığır eti ve tatlı ve baharatlı biber sosu ile (bibim naengmyeon) servis edilir.
Naengmyeon restoranlarında her masaya makas, hardal ve sirke konulur. Makaslar inanılmaz uzun erişteleri kesmek ve onları daha kolay alınabilir hale getirmek için kullanılır. Sirke ve hardal ise lezzeti artırmak için eklenebilir. Gelenekçiler uzun ömrü ve sağlığı sembolize eden eriştelerin kesilmemesi gerektiğini söylüyorlar. Mul naengmyeon’un hiç sirke ya da hardal eklenmeden yenmesi gerektiği konusunda da ısrar ediyorlar. Kesim işi ve lezzetlendirici tartışmasının kazananı asla olmaz ancak birçok Koreli bir yaz gününde bir kase buzlu naengmyeon’dan daha iyi bir şey olmadığı konusunda hem fikirdir.
Kimchi-bibim-guksu: Karabuğdaydan veya buğday unundan yapılan ince erişteler, doğranmış kimchi, kaynamış yumurta, dilimlenmiş salatalık ve kırmızı biber sosu ile servis edilen baharatlı bir yiyecek
Kimchi-mari guksu: Buğday unundan yapılan ince erişteler, soğutulmuş dongchimi suyu, doğranmış kimchi, dilimlenmiş salatalık ve kaynamış yumurta ile servis edilir. Bu erişte türü keskin, baharatlı ve tazeleyici bir tada sahiptir ve bazıları bu türün akşamdan kalanlar için mükemmel olduğunu söylüyorlar.
Kongguksu: Soğuk soya fasulyesi suyuyla buğday unundan yapılan bir erişte. Besleyici ve protein zengini soya fasulyesi suyu nemli ve terletici Kore yazları için mükemmeldir.
Kalguksu: Buğday unundan yapılan ve elle kesilen eriştelerin bölgede çok talep gören bir et suyuyla pişirilmesiyle yapılan sıcak bir çorba.
Köylük yerler et suyu olarak tavuk kullanır, kıyı bölgeleri deniz ürünleri kullanma eğilimindedir, dağlık bölgeler ise sıklıkla hamsi kullanır. Kalguksu sıcak ve iştah açıcı et suyundan dolayı Kore’deki ruhu doyurucu türde bir yemek olduğu düşünülür.
Janchi guksu: Buğday unundan yapılan ve temiz bir hamsi ya da sığır eti suyu ve sebzelerle pişirilen sıcak bir erişte. Janchi guksu geleneksel olarak doğum günü veya düğün gibi etkinliklerde servis edildiğinden dolayı janchi kutlama ve ziyafet anlamlarına geliyor.
Kotdeungchigi guksu: Bu karabuğday eriştesi Gangwon’da bulunuyor. Kotdeungchigi Korece'de burnun zirvesine çıkmak anlamına geliyor. Bunu, yemeği yediğinizde yöreye ait eriştenin sertliğinden anlayabilirsiniz. İçerisinde yuvarlak patates ongsimi veya mantı da konulabilir.
Milmyeon: Bu erişte türü Kore'nin güneydoğu liman şehri Busan’da çok seviliyor. Et suyu genellikle domuz veya inek kemiğinden yapılır. Erişte sıcak veya soğuk olarak her iki şekilde de servis edilebilir.
Gogi guksu: Jeju Adasında kesinlikle yenmesi gereken bir eriştedir. Et suyu domuzdan yapılıyor ve erişteler genellikle kalındır.
Japchae: Kutlama yemeklerinin başlıca yiyeceğidir. Bu erişte banchan, yani garnitür olarak servis edilir ve bir tür nişastadan -genellikle tatlı patates nişastası- yapılan şeffaf eriştenin sebze veya etle vog tavada kızartılmasıyla yapılır.
Jjajangmyeon: Aslında Pekin'e ait bir eriştedir. Kore versiyonu vog tavada kızartılmış sebzeler (genellikle soğan) ve domuz eti ya da deniz ürünleri, buğday unundan yapılan kalın erişteler ve siyah fasulye sosu ile yapılır. Bu yemek ilk 1908’de Incheon’daki bir Çin kasabasında servis edilmiştir ve 1950’li yıllara kadar pratik bir yemek olarak ucuz bir seçenek olmuştur.
Jjambong: Karmaşık bir tarihe sahip jjambong Çin yumurtası eriştesi, çeşitli deniz ürünü ve sebzeler ve iştah açıcı parlak kırmızı et suyu bir araya getirilerek yapılıyor.
Jjolmyeon: Jjolmyeon baharatlı ve tatlı bir erişte türüdür. Buğday unundan yapılan erişteler soğutulmuş kırmızı biber sosu, dilimlenmiş salatalık, yosun ve çok pişmiş yumurtayla servis ediliyor.
Kaynak
Kore Eriştesi Turu: Kore JoongAng Daily Ulusun En İyi Erişte Mekanlarını Tanıtıyor
![[Resim: WDmYn8.jpg]](https://i.hizliresim.com/WDmYn8.jpg)
Bir eriştenin tanımlayıcı özelliği uzunluğudur. Çinliler ve Koreliler benzer şekilde doğum günlerinde ve düğünlerde erişte servis ederler. Bu, uzun bir ömür veya evlilik için gerçekleştirilen bir çeşit ritüeli sembolize ediyor.
Eriştenin tarihi de uzundur. 4.000 yıl önce Çin’de ortaya çıkarak en nihayetinde dünyaya yayılmıştır. Kore’de yöresel lezzetler, tarımsal kısıtlamalar ve hatta savaş eşsiz bir erişte kültürü yarattı. Ayrıca erişteler yeni yeni Japonya'nın ramen’i ya da Vietnam'ın pho’suyla aynı düzeyde tanınır olsa da, Kore'nin genel olarak soğuk prestiji dik bir yokuş üzerinde. Özellikle muhteşem sığır etinden veya iştah açıcı hamsiden yapılan et suyu gibi eşsiz özelliklerinden dolayı, küresel tatların eriştelere yetişmesi yalnızca zaman meselesi, kimchi’nin içeriğinden bahsetmeyelim bile.
Ayrıca üzerinde buz parçalarının yüzdüğü soğuk et suyuyla servis edilen erişteler kimin ilgisini uyandırmaz ki?
8. yüzyılda Silla Hanedanlığının (M.Ö.57 - M.S.935) Budist keşişleri araştırma yapmak ve eğitim vermek için Çin’in Tang Hanedanlığı’na gittiler. Bu keşişler Çin’de yaygın olan buğday unundan yapılan erişte tarifleri gibi yeni fikirlerle döndüler.
İlk olarak Budist tapınağında bu tarifleri sadece keşişler ve alimler tükettiler. Eriştelerin uzun ömür ve sağlık getirdiklerine inanırlardı. Ancak birçok sıradan insanın erişte yapmak için gerekli zamanı, enerjisi veya kaynakları yoktu. Moğollar karabuğdayı yarımadanın kuzey bölgesine götürdüğü zaman, erişteler gerçek anlamıyla Goryeo Hanedanlığı döneminde (918-1392) popüler olmaya başladı.
Bu zamanlarda en ikonik Kore eriştesi doğdu: naengmyeon (soğuk erişte). İki temel yöresel çeşidi vardı: Pyongyang ve Hamheung. Pyongyang toprağı ve iklimi karabuğday için idealdi, o yüzden Pyongyang naengmyeon’u soğutulmuş dongchimi (turplu kimchi suyu), salamura turp ve kara buğday eriştesi ile yapılırdı. Diğer taraftan Hamheung’un toprağı karabuğdayı desteklemediği için tatlı patates nişastası kullanılırdı. Hamheung naengmyeon’u et suyu kullanmadan baharatlı kırmızı biber sosu ve tatlı patates eriştesi ile yapılırdı. Naengmyeon soğuk bir yemek olsa da, tatlı patates ve karabuğday sonbaharda hasat edildiği ve kış mevsiminde de en taze zamanları olduğu için insanlar naengmyeon’u kışın yerler.
Dongchimi yer altında muhafaza edilir ve kışları da dondurulur. Sonuç itibariyle naengmyeon servis edildiğinde kasenin üzerinde donmuş et suyu parçacıkları yüzerdi. Buzlu et suyu geleneği bugün de devam ediyor. Koreliler yazları terletici sıcaklardan biraz uzaklaşmak istediklerinde bir kase soğuk ve tazeleyici naengmyeon’dan yerler.
Naengmyeon bugün iki şekilde sunuluyor: mul (su) ve bibim (karışık) naengmyeon. Bunlar orijinal Pyongyang ve Hamheung naengmyeonlarının geliştirilmiş versiyonlarıdır. Mul naengmyeon et suyuyla servis edilen baharatsız eriştedir, bibim naengmyeon ise et susuz ve baharatlı eriştedir. Eski ve yeni naengmyeon arasındaki önemli fark günümüz restoranlarının eriştelerinde yüksek oranda nişasta kullanıyor olmalarıdır; patates veya buğday nişastaları karabuğdaydan daha ucuzdur. Bu nişastalı erişte daha sakız kıvamındadır. Geleneksel naengmyeonda, özellikle Pyongyang naengmyeonunda, sert ve taneli bir doku için oldukça yüksek oranda karabuğday kullanılıyor.
Zamanla Kore eriştesinin çeşitliliği katlanarak arttı. Bölgesel mahsullere ve tatlara göre değiştirilen erişteler geniş bir menü oluşturdu. Ek olarak Kore’nin çatışma dolu tarihi ulusun en sevilen bazı yemeklerinin ortaya çıkma sebebidir.
1950-53 Kore Savaşı bitip mülteciler liman şehri Busan’a akın ettiğinde Amerikan askerleri ile Koreli siviller arasında gerçekleşen alışverişler, geleneksel karabuğday eriştesi veya tatlı patates eriştesi yerine Amerikalıların getirdiği buğday kullanılarak yapılan bir naengmyeon türü olan mil (buğday) myeon’u doğurdu. 20. yüzyılın başlarındaki Japon işgali sırasında Koreliler, Japon/Çin chanpon eriştesini benimsemiş ve acı toz biberi ve acı biber yağını ekleyerek kendi versiyonlarını yapmışlar. Belki de bugün Kore’deki en popüler erişte türü, Pekin’in siyah fasulye (zhajianmian) soslu eriştesinin bir çeşidi olan jajangmyeon’dur.
Önümüzdeki 52 hafta boyunca Korea JoongAngDaily okuyucularını bir Kore Eriştesi Turuna çıkararak her Cuma onlara Kore’deki en iyi erişte restoranlarını tanıtacak. Kore Eriştesi Turu geniş çaplı, iştah açıcı ve uzun süreli olacak.
![[Resim: aYmEDQ.jpg]](https://i.hizliresim.com/aYmEDQ.jpg)
Türlü türlü seçenek
Naengmyeon: Genellikle karabuğday veya tatlı patates nişastasından yapılan soğuk erişteler dilimlenmiş sığır eti, turp turşusu ve soğutulmuş dongchimi (turplu kimchi suyu) ile (mul naengmyeon) ya da çiğ balık veya dilimlenmiş sığır eti ve tatlı ve baharatlı biber sosu ile (bibim naengmyeon) servis edilir.
Naengmyeon restoranlarında her masaya makas, hardal ve sirke konulur. Makaslar inanılmaz uzun erişteleri kesmek ve onları daha kolay alınabilir hale getirmek için kullanılır. Sirke ve hardal ise lezzeti artırmak için eklenebilir. Gelenekçiler uzun ömrü ve sağlığı sembolize eden eriştelerin kesilmemesi gerektiğini söylüyorlar. Mul naengmyeon’un hiç sirke ya da hardal eklenmeden yenmesi gerektiği konusunda da ısrar ediyorlar. Kesim işi ve lezzetlendirici tartışmasının kazananı asla olmaz ancak birçok Koreli bir yaz gününde bir kase buzlu naengmyeon’dan daha iyi bir şey olmadığı konusunda hem fikirdir.
Kimchi-bibim-guksu: Karabuğdaydan veya buğday unundan yapılan ince erişteler, doğranmış kimchi, kaynamış yumurta, dilimlenmiş salatalık ve kırmızı biber sosu ile servis edilen baharatlı bir yiyecek
Kimchi-mari guksu: Buğday unundan yapılan ince erişteler, soğutulmuş dongchimi suyu, doğranmış kimchi, dilimlenmiş salatalık ve kaynamış yumurta ile servis edilir. Bu erişte türü keskin, baharatlı ve tazeleyici bir tada sahiptir ve bazıları bu türün akşamdan kalanlar için mükemmel olduğunu söylüyorlar.
Kongguksu: Soğuk soya fasulyesi suyuyla buğday unundan yapılan bir erişte. Besleyici ve protein zengini soya fasulyesi suyu nemli ve terletici Kore yazları için mükemmeldir.
Kalguksu: Buğday unundan yapılan ve elle kesilen eriştelerin bölgede çok talep gören bir et suyuyla pişirilmesiyle yapılan sıcak bir çorba.
Köylük yerler et suyu olarak tavuk kullanır, kıyı bölgeleri deniz ürünleri kullanma eğilimindedir, dağlık bölgeler ise sıklıkla hamsi kullanır. Kalguksu sıcak ve iştah açıcı et suyundan dolayı Kore’deki ruhu doyurucu türde bir yemek olduğu düşünülür.
Janchi guksu: Buğday unundan yapılan ve temiz bir hamsi ya da sığır eti suyu ve sebzelerle pişirilen sıcak bir erişte. Janchi guksu geleneksel olarak doğum günü veya düğün gibi etkinliklerde servis edildiğinden dolayı janchi kutlama ve ziyafet anlamlarına geliyor.
Kotdeungchigi guksu: Bu karabuğday eriştesi Gangwon’da bulunuyor. Kotdeungchigi Korece'de burnun zirvesine çıkmak anlamına geliyor. Bunu, yemeği yediğinizde yöreye ait eriştenin sertliğinden anlayabilirsiniz. İçerisinde yuvarlak patates ongsimi veya mantı da konulabilir.
Milmyeon: Bu erişte türü Kore'nin güneydoğu liman şehri Busan’da çok seviliyor. Et suyu genellikle domuz veya inek kemiğinden yapılır. Erişte sıcak veya soğuk olarak her iki şekilde de servis edilebilir.
Gogi guksu: Jeju Adasında kesinlikle yenmesi gereken bir eriştedir. Et suyu domuzdan yapılıyor ve erişteler genellikle kalındır.
Japchae: Kutlama yemeklerinin başlıca yiyeceğidir. Bu erişte banchan, yani garnitür olarak servis edilir ve bir tür nişastadan -genellikle tatlı patates nişastası- yapılan şeffaf eriştenin sebze veya etle vog tavada kızartılmasıyla yapılır.
Jjajangmyeon: Aslında Pekin'e ait bir eriştedir. Kore versiyonu vog tavada kızartılmış sebzeler (genellikle soğan) ve domuz eti ya da deniz ürünleri, buğday unundan yapılan kalın erişteler ve siyah fasulye sosu ile yapılır. Bu yemek ilk 1908’de Incheon’daki bir Çin kasabasında servis edilmiştir ve 1950’li yıllara kadar pratik bir yemek olarak ucuz bir seçenek olmuştur.
Jjambong: Karmaşık bir tarihe sahip jjambong Çin yumurtası eriştesi, çeşitli deniz ürünü ve sebzeler ve iştah açıcı parlak kırmızı et suyu bir araya getirilerek yapılıyor.
Jjolmyeon: Jjolmyeon baharatlı ve tatlı bir erişte türüdür. Buğday unundan yapılan erişteler soğutulmuş kırmızı biber sosu, dilimlenmiş salatalık, yosun ve çok pişmiş yumurtayla servis ediliyor.
Kaynak